Vegleiðing um børn, ung og marknaðarføring
Henda vegleiðing hevur verið til hoyringar hjá Mentamálaráðnum, sum hevur í samráð við Brúkaraumboðið hevur sent hana víðari til skúlaleiðslurnar í Føroyum. Vegleiðingin er viðtikin og galdandi frá 1. juli 2010.
Vegleiðing hjá “Forbrugerombudsmanden”, juli 2006 við rættingum desember 2008.
Innihald:
1. Fororð - Lógir og reglugerðir
2.1 Marknaðarføringslógin (Løgtingslóg nr. 19 frá 08.05.2008)
2.2 Rætningslinjur, vegleiðingar v.m.
2.3 Serlóggáva
Hugtakið “børn og ung”
Lýsingaidentifikasjón
Børn sum málbólkur
5.1 Alment um marknaðarføring
5.2 Trygd
5.3 Harðskapur, vandamikil og fyrilitaleys atferð, ræðsla, pátrúgv, sterkar ávirkanir
5.4 Sosial virði
5.5 Framløga av vøru
5.6 Alkohol og rúsevni
5.7 Tubbak
5.8 Ósunnar matvørur
5.9 Móti, útsjónd, samleiki, kynslív
Skúlasponsorering og onnur marknaðarføring í skúlum og dagstovnum fyri børn og ung
6.1 Skúlasponsorering og sponsorering í dagstovnum og aðrir samstarvshættir við fyritøkur
6.2 Onnur marknaðarføring á skúlum og dagstovnum
Serlig sløg av marknaðarføring
7.1 Persónliga send brøv (Direct mail)
7.2 Lýsingaboð umvegis elektroniskan post, SMS-boð, telefon og líknandi
7.3 Klubbar og tekning av haldi
7.4 Loyalitetsprogramm
7.5 Fjarsøla
7.6 Brúk av upplýsingum frá børnum og ungum
7.7 Marknaðarføring sum søluarbeiði og vinaútvegan
7.8 Virðislønarkappingar, gávur og líknandi
7.9 Teleútgerð og teletænastur
Marknaðarføring ætlað børnum og ungum í serligum miðlum
8.1 Sjónvarps- og útvarpslýsingar
8.2 Internetið og aðrir samvirknir miðlar
8.3 Biolýsingar og forfilmar í sambandi við barnafilmar í biohøllum. Lýsingar og barnafilmar
Marknaðarføring á almennum støðum og marknaðarføring annars, ið ikki vendir sær til børn og ung
9. Marknaðarføring á almennum støðum og marknaðarføring annars, ið ikki serliga vendir sær til børn og ung
1. Fororð
Í nýggju marknaðarføringslógini § 8, 1. stk., verður týðuliga ásett, at fyritøkur skulu vísa atlit, tá tær marknaðarføra mótvegis børnum og ungum, tí børn og ung eru løtt at ávirka og vanta royndir og evni til at meta um ymisk viðurskifti. Ung og serliga minni børn megna ikki ella hava trupulleikar við at gjøgnumskoða og meta um kunning.
Sambært § 8, 2. stk., í marknaðarføringslógini, má marknaðarføring, ið vendir sær til børn og ung ikki beinleiðis ella óbeinleiðis eggja til harðskap, rúsevnanýtslu, herundir alkoholnýtslu, ella aðra vandamikla ella fyrilitaleysa atferð. Tað framgongur eisini í ásetingini, at marknaðarføring, ið vendir sær til henda bólk, ikki á ósømiligan hátt má brúka harðskap, ótta ella pátrúgv sum ávirkanaramboð.
Henda vegleiðingin er fyrst av øllum ætlað sum hjálp til fyritøkur, reklamuvirki, sakførarar og aðrar ráðgevar. Hon endurgevur hvussu Brúkaraumboðið vil tulka § 8 í marknaðarføringslógini, og ber fram tey sjónarmið, sum Brúkaraumboðið ætlar at leggja til grund fyri sína fyrisiting av lógargreinini. Vegleiðingin kann sostatt ikki fatast sum ein “forhandarmeting” til vanligar marknaðarføringsstøður. Í síðsta enda vilja tað vera dómstólarnir, ið staðfesta, um ásetingar í marknaðarføringslógini eru brotnar, og um nakað revsivert er farið fram.
Tá ein fyritøka hevur børn og ung sum málbólk, má hon taka atlit til henda bólk av ungum brúkarum/kundum, og átaka sær sína etisku ábyrgd. Í lógini er lagt upp til, at fyritøkurnar eru tilvitaðar um hesa ábyrgd, ið við fyrimuni kann handfarast umvegis egnar etiskar reglugerðir.