Vegleiðing um børn, ung og marknaðarføring

Henda vegleiðing hevur verið til hoyringar hjá Mentamálaráðnum, sum hevur í samráð við Brúkaraumboðið hevur sent hana víðari til skúlaleiðslurnar í Føroyum. Vegleiðingin er viðtikin og galdandi frá 1. juli 2010.

Vegleiðing hjá “Forbrugerombudsmanden”, juli 2006 við rættingum desember 2008.

Innihald:
1. Fororð - Lógir og reglugerðir

2.1 Marknaðarføringslógin (Løgtingslóg nr. 19 frá 08.05.2008)

2.2 Rætningslinjur, vegleiðingar v.m.

2.3 Serlóggáva
Hugtakið “børn og ung”
Lýsingaidentifikasjón
Børn sum málbólkur

5.1 Alment um marknaðarføring

5.2 Trygd

5.3 Harðskapur, vandamikil og fyrilitaleys atferð, ræðsla, pátrúgv, sterkar ávirkanir

5.4 Sosial virði

5.5 Framløga av vøru

5.6 Alkohol og rúsevni

5.7 Tubbak

5.8 Ósunnar matvørur

5.9 Móti, útsjónd, samleiki, kynslív
Skúlasponsorering og onnur marknaðarføring í skúlum og dagstovnum fyri børn og ung

6.1 Skúlasponsorering og sponsorering í dagstovnum og aðrir samstarvshættir við fyritøkur

6.2 Onnur marknaðarføring á skúlum og dagstovnum
Serlig sløg av marknaðarføring

7.1 Persónliga send brøv (Direct mail)

7.2 Lýsingaboð umvegis elektroniskan post, SMS-boð, telefon og líknandi

7.3 Klubbar og tekning av haldi

7.4 Loyalitetsprogramm

7.5 Fjarsøla

7.6 Brúk av upplýsingum frá børnum og ungum

7.7 Marknaðarføring sum søluarbeiði og vinaútvegan

7.8 Virðislønarkappingar, gávur og líknandi

7.9 Teleútgerð og teletænastur
Marknaðarføring ætlað børnum og ungum í serligum miðlum

8.1 Sjónvarps- og útvarpslýsingar

8.2 Internetið og aðrir samvirknir miðlar

8.3 Biolýsingar og forfilmar í sambandi við barnafilmar í biohøllum. Lýsingar og barnafilmar
Marknaðarføring á almennum støðum og marknaðarføring annars, ið ikki vendir sær til børn og ung

9. Marknaðarføring á almennum støðum og marknaðarføring annars, ið ikki serliga vendir sær til børn og ung


8.2 Internetið og aðrir samvirknir miðlar

§ 4 í marknaðarføringslógini sigur, at ein lýsing skal vera soleiðis háttað, at hon týðuliga verður fatað sum ein lýsing uttan mun til hvønn form hon hevur, og hvørjum miðli lýsingin verður borin fram í. Um hetta krav verður samanhildið við § 8 í lógini um børn og ung, verður kravið til lýsingaidentifikasjón hert, tá tað eru børn og ung, ið verða freistað av hesum lýsingum. Hetta merkir t.d., at serlig atlit skulu takast í samvirknum miðlum, har lýsingarnar venda sær til børn og ung, soleiðis, at marknaðarføringin ikki verður fjald. Spæl á netinum, har tað ávegis í spælinum koma fram merkivørur sum útgerð, kunnu sostatt vera í stríð við § 8, 1. stk., í marknaðarføringslógini og § 1 um góðan marknaðarføringssið, og eftir umstøðunum eisini við § 4 um identifikasjón av lýsingum. Sí punkt 4.

Hinvegin er eitt marknaðarføringsspæl á heimasíðuni hjá fyritøkuni, har tað er eyðsýnt, at lýsingarnar viðvíkja eini vøru hjá fyritøkuni, loyvt. Tað er í fyrireikingararbeiðinum til marknaðarføringslógina upplýst, at tað her vil vera greitt fyri børnum og ungum, at tey eru komin inn í ein lýsingaheim, og at tað er eyðsýnt, hvat lýst verður fyri. Harafturímóti má tað í slíkum spølum ikki koma fyri lýsingar við vørum, búmerki, figurum v.m. hjá øðrum fyritøkum.

Tað vil vera í stríð við § 8, 1. stk., í marknaðarføringslógini og § 1 og eftir umstøðunum við § 4, um fyritøkan t.d. kann keypa seg inn og vera ein partur av kjattrúmum og spælistøðum hjá børnum, soleiðis at lýsingin javnan framgongur á ymiskan hátt í kjattinum ella spælinum.

Vinnurekandi eiga harumframt sum minstakrav at rættað seg eftir fylgjandi meginreglum – umframt hinum í hesi vegleiðing:
Greiður skilnaður skal vera millum marknaðarføring, ið vendir sær til børn og ung og marknaðarføring av vørum og tænastum, ið bert er ætlað vaksnum.
Børn og ung skulu ikki eggjast til at keypa vørur ella gera aðrar avtalur umvegis internetið uttan samtykki frá foreldrunum. Sí punkt 7.5
Hóskandi fyriskipanir og eftirlit skulu vera, ið tryggja, at børn og ung ikki keypa ella gera avtalur umvegis internetið uttan at foreldrini hava givð sítt samtykki. Víst verður til 7. punkt í hesi frágreiðing.
Ikki er loyvt at geva børnum/ungum vónir um samsýning (pening, gávur ella annað) fyri at vera til staðar ella luttaka í tiltøkum á heimasíðu.
Foreldur eiga at eggjast til at luttaka í og/ella vera hjástødd har børnini ferðast á internetinum.
Í marknaðarføring er ikki loyvt at leinkja til aðrar síður á internetinum, um hesar ikki halda seg til krøvini í hesi vegleiðing.
Vinnurekandi eiga at brúka verandi tøkni, ið kann geva foreldrum møguleika fyri at avmarka tað tilfar, ið børnini fáa atgongd til umvegis internetið.

Annars verður víst til punkt 8 í (leinkja) “De nordiske forbrugerombudsmænds standpunkt til handel og markedsføring på internettet”, ið er um marknaðarføring, rættað mótvegis børnum og ungum. Eisini verður víst til “ICC’s kodeks for reklame og markedskommunikation”.